Doorstroomtoets oefenen? In groep 8 is de doorstroomtoets verplicht. Deze nieuwe centrale eindtoets basisonderwijs wordt momenteel door zes aanbieders uitgeven. We zetten de zes doorstroomtoetsen voor je op een rijtje, vertellen je welk doel de toets heeft en hoe je je kind kunt laten oefenen voor deze belangrijke eindtoets.

Wat is de doorstroomtoets?
De doorstroomtoets is de nieuwe centrale eindtoets basisonderwijs en vervangt de Cito-toets en de centrale eindtoets primair onderwijs. Het idee van de toets is een laatste toetsmoment waarop kinderen in groep 8 bevraagd worden op alle onderdelen die ze moeten beheersen voor ze naar de middelbare school gaan.
Dat betekent dat leerlingen in groep 8 de volgende toetsen maken:
- Begrijpend lezen
- Rekenen
- Taalverzorging (spelling van werkwoorden, niet-werkwoorden, grammatica en interpunctie)
De toets is zowel op papier als digitaal te verkrijgen. Enkele weken na de afname komt er een toetsscore en daar zit eveneens een toetsadvies bij voor het voortgezet onderwijs. Dat toetsadvies kan gevolgen hebben voor het eerder afgegeven schooladvies.
Schooladvies definitief
De toetsscore maakt het schooladvies definitief. Alle leerlingen hebben voorafgaand aan de toets een schooladvies gekregen, oftewel een advies van het onderwijs dat het beste passend is op de middelbare school.
Wanneer de toetsscore van de doorstroomtoets dit advies bevestigt, is het advies definitief. Echter, wanneer de toetsscore hoger is dan het advies, zit er bij de uitslag een hoger toetsadvies. De basisschool moet dit advies volgen en dus verhogen. Dit gebeurt om kansenongelijkheid te verminderen.
Voorbeelden
Hoger schooladvies
In het volgende voorbeeld zorgt de toets voor een hoger schooladvies: Anne krijgt in januari van de juf een schooladvies vmbo-tl. Zij scoort op de toets echter hoger en het toetsadvies is havo. School past het advies aan naar havo.
Gelijk schooladvies
In de meeste gevallen zal het schooladvies gelijk blijven: Karim krijgt een havo-advies en scoort op de toets havo. Zijn schooladvies is dan definitief havo.
Lager schooladvies
Er wordt nooit een schooladvies verlaagt op basis van de toets: Roderick krijgt havo-advies, maar scoort tl op de toets. Zijn definitieve schooladvies blijft havo.

6 doorstroomtoetsen
Momenteel zijn er zes doorstroomtoetsen beschikbaar. Hieronder staan ze op een rijtje:
- Leerling in Beeld
- Dia
- IEP
- Route 8
- AMN
- DOE
Leerling in Beeld
Het LVS van CITO is Leerling in Beeld. Leerling in Beeld biedt een doorstroomtoets aan voor haar eigen LVS, maar is ook te combineren met een ander leerlingvolgsysteem.
Dia
De Dia doorstroomtoets hoort bij het LVS van Dia (Diataal) en toetst eveneens de vaardigheden van de eindtoets voor groep 8. Veel scholen die Dia als leerlingvolgsysteem gebruiken, gebruiken ook de toets van Dia.
IEP
Het volgende grote leerlingvolgsysteem is IEP van Bureau Ice. Ook IEP heeft een eigen doorstroomtoets, welke door kinderen gemaakt wordt van wie de hele ontwikkeling met IEP is gevolgd. De eindtoets van IEP kan echter ook worden gebruikt door andere LVS.
Route 8
De Route 8 doorstroomtoets is een onafhankelijke eindtoets, die losstaat van alle grote leerlingvolgsystemen. Om die reden wordt deze toets veel gebruikt onder scholen die hun eindtoets niet willen koppelen aan het LVS.
AMN
De AMN doorstroomtoets is eveneens een onafhankelijke toets. Ook hierbij geldt dat de toets gebruikt wordt door scholen die onafhankelijk van een leerlingvolgsysteem willen toetsen hoe kinderen op dat moment scoren.
DOE
De DOE-toets is de overheidsdoorstroomtoets, verkrijgbaar voor alle scholen in Nederland. DOE werkt voor alle leerlingvolgsystemen en wordt digitaal en adaptief afgenomen (dat betekent dat het zich aanpast naar de antwoorden die een kind geeft).

Inhoudelijk weinig verschil
Hoewel er veel discussie is over het aanbod van zes verschillende eindtoetsen, is er inhoudelijk weinig verschil. De vakken die getoetst worden zijn hetzelfde en ook de opzet van de vragen is nagenoeg gelijk. Het zou dan ook weinig uit moeten maken welke toets de kinderen maken. Wat wel verschil kan maken is hoe scholen omgaan met hogere advisering.
Hoger advies verplicht?
Zodra de toetsscore van de doorstroomtoets hoger uitvalt dan het afgegeven schooladvies, moeten scholen dit advies naar boven afronden. Dat is bedoeld om kansenongelijkheid en scheve advisering (zo worden nog altijd kinderen met dezelfde scores soms anders beoordeeld vanwege de opleiding of het niveau van hun ouders) te voorkomen.
In de praktijk blijkt dat niet alle basisscholen dit doen. Zij gaan in gesprek met ouders en beslissen dan samen om het advies juist niet bij te stellen, terwijl dit wel zou moeten. Ouders kunnen het hogere advies in een extreem geval afdwingen.
Voordelen van de doorstroomtoets
Waarom zouden kinderen in groep 8 een doorstroomtoets moeten maken? We zetten de voordelen op een rijtje:
- Een definitief toetsmoment om te bepalen of er juist is geadviseerd;
- Een laatste kans om te laten zien wat kinderen hebben geleerd en welke vaardigheden ze beheersen;
- Een toets die onafhankelijk van de methode is;
- Een toets die kinderen in staat stelt zelf te laten zien wat ze kunnen;
- De eindtoets kan tot een hoger advies leiden en daardoor neemt kansenongelijkheid af.
Doorstroomtoets oefenboek
Wil jij met je kind oefenen voor de eindtoets van groep 8? De meeste ouders laten dit laatste toetsmoment niet meer aan het toeval over, gezien lesuitval en lerarentekorten, de kwaliteit van het onderwijs die achteruitgaat of een – in hun ogen – niet passend vervolgadvies. De doorstroomtoets oefenen kan zeker helpen om kinderen goed voor te bereiden op de eindtoets, maar kan ook zorgen voor een hogere score doordat kinderen op tijd net even de vaardigheden aanscherpen en verbeteren die voor de toets vereist zijn.

Het beste doorstroomtoets oefenboek van dit moment is van Educazione.nl. Het wordt al langere tijd door ouders van kinderen in groep 8 gebruikt en jaarlijks aangepast naar de zes doorstroomtoetsen. Het oefenboek beslaat ruim 700 unieke opgaven, verdeeld over de domeinen Taalverzorging, Rekenen en Begrijpend Lezen. Maar er is ook aandacht voor beginnende studievaardigheden, uitval naar boven (moeilijkere opgave) en uitval naar beneden (automatiseren).
Bekijk alle recensies van ouders op dit oefenboek of bestel het via de link hieronder.
